24 Nisan 2012 Salı

Hapıt lüğəti


İ.HƏSƏNOV ADINA İSMAYILI ŞƏHƏR 1 SAYLI ORTA          
MƏKTƏBİNİN KİÇİK AKADEMİYASI

SEVİNC SƏLİMOVA
RAQİB ŞİRƏLİYEV

2009 –cu il.
Rəhbər müəllim:Sevda Qasımova

Ön söz əvəzinə
                            
Bu el Hacıhətəmli,                                   Zamanın sınağında,
Xoş üzlü, xoş qədəmli,                            Hapıtlar oylağında,
Oğlu şəhid analar                                     Dilimin əlifbası
Yol gözlər qəmli-qəmli.                           Cavanşir yarağında.     

Quzeydə üfüqü zirvəyə çatar,
Güneydə baxışı Kəbədən keçər.
Baharda üzündən niqabı atar,
Təbiət kəndimə yaşıl don biçər.

Aran üçün dağdı, dağ üçün aran,
Havası təravət qoxar mehindən,   
Vətən torpağını qanla suvaran
Kəndim qürur duyur şəhidlərindən.

Bu kənddə dilimin heykəli durur,
Bir üzü güləndə bir üzü qəmli.
Yazısız-pozusuz bir dil qoruyur,
Açıq bir muzeydi Hacıhətəmli.

Balıq  susuz olmaz,dil əlifbasız,
Bu dil necə dözür min ildən bəri?
Bəlkə, bu suala maraqlanasız,
Dünyanın dilavər dil alimləri!



 Alqənuvun- düşürsən
 Azar- xəstə
 Ağacuvun- gətirdin
 Aralıcaar- uzaqdan
 Axri- axrı
 Asxunu-süzür
 Axuric- yatmaq
 Axur qirxəri-yuxum gəlir
 Askoravın- düşürsən
 Asqaravın- düşərsən
 Asquduvun- düşdün
 Asqıdıvın- düşdün
 Ayağqəbı-ayağqabı
 Abcın- otur
 Azqanadabızın-oturmuram
 Azqanadarzın-oturmuram



 Bəlkən-at
 Bağəy-gedək
 Belic-böyük
 Brəc-ip
 Bəy- ata
 Bız- dodaq
 Bəğriyər- qorxmaq
 Bılmə-nəlbəki
 Bəse-bəsti
 Bustan-bostan
 Bıdırkən-böyürtkan
 Belic- böyük
 Bəci- keçi
 Basmışər-bas

 Car-tük
 Cəlibi-sözlər
 Cuqnu-yaşıl
 Cənqəri-göy
 Cic-gül
 Cəl-söz
 Cınna səb-11
 Cınna qob-12
 Cınna şub-13
 Cınna yuqub-14
 Cınna xub-15
 Cınna rıxıb-16
 Cınna yıyıb-17
 Cınna vıcıb-18
 Cınna mıyıb-19

 Çikarayi-nə qədərdir?
 Çuğuruyin-aparırıq
 Çoru-gedir
 Çibəreb-gedirlər
 Çırpmışər-çırp
 Çuqud-nəqədər?
 Çuğoru- gedir
 Çoradabı-getmir
 Çibərib-gedirlər
 Çeri-gedir

 Dəy-ana
 Darnak-dərnək
 Dulad ac-dul arvad
 Debıx-qaç
 Dahar- daş
 Dil-barmağ
 Duqqa-dərvaza
 Duqqayı suva-qapının ağzı

 Ey-hə

 Əbırd-qoz
 Əzqın-otur
 Əyəy-qoyun
 Ər-elə
 Əmcıb-onlar
 Ədiqul-Üst
 Əc-arvad
 Əyar-gözəl
 Əy-qoy
 Əzqın-otur
 Əmi-əmi
 Əynə-güzgü
 Əy bay-ay ana
 Əyəl-uşaq

 Funduq-fındıq

 İbır-qulaq
 İcin-sifət
 İruc-qırmızı
 İcə əmi-onun əmisi
 İrən-oyana
 İcə su-onun ağzı
 İxəc-eşitmək
 İxrizin-eşidirəm
 İxrədazın-eşitmirəm
 İcə rub-onun iynəsi
 İçic-başqası
                                                           
 Kar-iş
 Kum-kənd
 Kur-çay
 Karpiç-kərpic          
 Kıs-toyuq
 Kurkoro-gəzir
 Kurkəri-gəzir
 Kurkorədəbı-gəzmir
 Kurkorədər-gəzmir
 Kap-20   
 Kana sab-21
 Kana qob-22
 Kana şub-23
 Kana yuqub-24
 Kana xub-25
 Kana rıxıb-26
 Kana yıyıb-27
 Kana mıyıb-28
 Kana vıcıb-29
                    

 Qədır-qazan  
 Qil-ayağ
 Qəli-boğaz
 Qəyin-al
 Qubzur-dur
 Qətə-sabah
 Qəyin-götür
 Qaməynu-götürmə
 Qənə-çubuğ
 Qob-2
 Qədə-oglan
 Qul-buğda
 Qusud-qoca
 Qətxice-çıxıb
 Qəyvun-öləsən
 Qədıl-dəyan
 Qəbdıl-dəyan
 Qabdıl kədəy-dəyan görüm
 Qım-torpağ
 Qel-duz
 Qıl-baş
 Qit-gey
 Qənikul-alt 
 Quq-göy(ərzaq)
 Qəy-soyuq
 Qənikəc-aşağıda
 Qənik-aşağı
 Qriş-palçıq
 Qərə-yağ
 Quzur-dur
 Qomuş-camış
 Qəzəlqəni-kök
 Qəşqun-saqqız
 Qodi-it
                            
 Lu-bu
 Lem-eşşək
 Ləm-o
 Lurevun-deyirsən
 Lumə-belə
 Lüzü-ağ(rəng)
 Lup-de
 Lupuduvun-dedin
 Ləhəd ədəmi-qara adam      
 Lurezin-deyirəm
 Ləm-o
 Lupudə-deyimmi?
 Löuh-yorğan
 Ləhəd-qara
 Lüzüd ədəmi-ağ adam
 Lupuduvun-dedin
                                
 Mi-eləmə
 Mici-saç
 Məəl-burun
 Moqul-süpürgə
 Mıktar-toy
 Mamay-bibi
 Mis-nəvaxt?
 Məqəş-şor
 Mıyıb-8
 Mez-dil
 Mtəpkə-balış
 Məst-qatıq
 Məd-daha
                     
 Nacax-balta
 Narduvan-pilləkən
 Nəhçuən-gecə
 Nəy-xala
 Nukər-nökər
                                            
 Pamadur-pamidor                                                                                                                                 
 Partlamış xoydu-partladı
 Puzan-pozan
 Palaz-xalça
                     
 Rub-iynə
 Rıxıb-6
 Riş-qız
 Rıx-yol
 Riki-həyət
                     
 Sü-ağız
 Süni-orucluq
 Səb-1
 Silimi-dişlər
 Suva-ağıza
 Sil-diş
 Saq-öl
 Sus-gəlin
                     
 Şubud-üç dənə
 Şi acari-nə bilir ki,
 Şirni-konfet
 Şub-3
 Şid-qarda
 Şidir-bacı
 Şiyiz-niyə?
 Şirivun-neynirsən?
 Şi-nə?
                      
 Tuğure-aparır
 Tür-ad
 Tür-qaşıq
 Tuğ-apar
 Turşi-turşu
 Tutre-ağrıyır
 Tukəncə-tükanda
 Tiye-kimdir?
 Tuğoco-aparıb
 Tuğəce-aparıb
                      
 Ucən-bəri
 Uqərər-yandır
 Ucən-bu tərəfə
 Uç-get
 Upç-get
 Ul-göz
 Unə-bunun
 Ucan-bura
                      
 Vun-sən
 Votu-ver
 Vıcıb-doqquz
 Vın-sən
 Vin-siz
 Vorduvun-elədin?
 Vorduvunmu-elədinmi?
 Vəə-yox
 Vorxuri-süpürür
 Vorxuru-süpürür
 Vorxuradad-süpürmür
 Vara-yuxarı
 Vaz-sənə
 Vaz-ay
 Voşunadad-almır
                              
 Yidəd-kəsdi
 Yid-kəs
 Yıyıb-yeddi
 Yin-biz
 Ye-var
 Yığca-dalda
 Yığcaar-sonra
 Yeç-alma(meyvə)
 Yidədəy-kəsəy
 Yed-kəs
 Yo-var
 Yuqub-4
 Yeşenim-varsa
 Yek-ət

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder