Sinonimlər lüğəti

                                                                 İsmayıllı şəhərİ.Həsənov adına 1saylı orta məktəbinin

                                                                                 Kiçik Akademiyası

                                                                        Zeynallı Abbas , Əzizov Fərid

 Rəhbər müəllim:Qasımova Sevda

2009

ÖN SÖZ

 Biz İsmayıllı şəhər İ.Həsənov adına 1 saylı orta məktəbinin VI-b sinif şagirdləriyik. Mənim adım Abbas,sinif yoldaşımın adı isə Fəriddir. Bizə kompyuterdə Aslanlı Fərid də kömək etdi. Biz məktəb Şagird Elmi Cəmiyyətinin  üzvləriyik.”Sinonimlər lüğəti” 5-ci siniflər üçün əyani vəsaitdir.               

 Bizim sinif yoldaşlarımız Nurlan,Könül və Abbas omonimlər lüğətini, Fərid,Səfər isə antonimlər lüğətini tərtib etmişlər.

                                                                                                                                             Zeynallı Abbas

AZƏRBAYCAN ƏLİFBASI

Aa Bb Cc Çç Dd Ee Əə Ff

Gg Ğğ Hh  Xx  Iı  İi Jj Kk

Qq Ll Mm Nn Oo Öö Pp

Rr Ss Şş Tt Uu Üü Vv Yy Zz

                       A

Abidə - heykəl

Abır – ar

Abır – həya

Adət – ənənə

Aeroport – liman

Ağıl – dərrakə

Ağılsız – axmaq

Ah – nalə

Alıcı – müştəri

Alov – od

And – əhd

Aptek – əczxana

Arxa – dayaq

Aş – plov

Axın – sel

Axır –tökülür

Aydın – aşkar

Azarkeş – pərəstişkar

Ağbəxt – xoşbəxt

Ağsaqqal – qoca

Ağır – faciəli

Ağciyər – qorxaq

Ağırlıq – tənbəllik

Azar – xəstəlik

Adət – vərdiş

Azma – çaşma

Az – nadir

Addım – hərəkət

Abidlik – sadəlik

Azğın – qudurmuş

Azar – əzab

Adamlıq – doğruluq

Adaxlı – nişanlı

Ağuş – qucaq

Ağıl – zəka

Ağılama – zəhərləmə

Ağac – oduncaq

Ağzıboşluq – naqqallıq

Ağızlıq – qıf

Ağartmaq – parıldatmaq

Ağarmaq – solmaq

Avaralanma – veyillənmə

B

Badə - qədəh

Bağlı – qapalı

Balaca – cırtdan

Barı – divar

Barışıq – sülh

Başçı – öndər

Bekar – işsiz

Bel – kürək

Bəla – bədbəxtlik

Bənzər – oxşar

Bəxşiş – hədiyyə

Beyin -  kəllə

Bina – mənzil

Böhtan – şər

Boy – buxun

Basqın – talan

Banket – qonaqlıq

Barı – hasar

Basabas – tünlük

Basqı – təzyiq

Baza – alver

Bağça – güllük

Bala – övlad

Bağlı – qapalı

Bais – səbəb

C

Cahan – dünya

Çalışqan - işgüzar

Cani - quldur

Cavan – gənc

Caz – orkestr

Cəbhə - əsgərlik

Cüt – qoşa

Cüzi – az

Cəld – tez

Ç

Çəmən – otlaq

Çiçək – gül

Çirkin – iyrənc

Çöl – düz

Çatmaq – yetişmək

Çəkmə - ayaqqabı

D

Dad – ləzzət

Danışmaq – dinmək

Danlaq – töhməd

Daska – lövhə

Daxma – koma

Dayanmaq – durmaq

Dəfinə - xəzinə

Dəri – qabıq

Dərman – həbb

Dəryaz –kərənti

Dəryaz – oraq

Deşik – dəlik

Dəst – komplekt

Dinməz – lal

Doğru – düz

Donuz – qaban

Dua – ibadət

Dükan – mağaza

Dülgər – xarrat

Dünya – aləm

Dür -inci

Durmaq  – qalxmaq

Düşmən  – yağı

Dustaq  – məhbus

Ə

Əsatir - əfsanə                                                 

Əksinə - tərsinə

Əla – yaxşı

Əlaqə - rabitə

Əlayət – vilayət

Ələk – xəlbir

Əvəzinə - yerinə

Ərzaq – azuqə

Əsa – çubuq

Əsas – vacib

Əzab – zülüm

E

El – oba

Elm - bilik

Eşitmək  – duymaq

Eşşək – uzunqulaq

Ensiz – dar

Eynək  - gözlük

F

Fasilə - tələfüs

Fayda  – xeir

Fərqli  – başqa

Fərz – güman

Film – kino

Foto – şəkil

G

Gecə - axşam

Genişləmə  - yayılma

Girov - əsir

Görməyən  – kor

Göy  – mavi

Göy – səma

Gözəl - qəşəng

Gözətci – nəzarətçi

Güc – qüvvət

Gümrah – sağlam

Güzgü – ayna

H

Hadisə - olay

Hasar – barı

Hə - bəli

Hədəf – nişan

Hərlənir – fırlanır

Həyəcan – təşviş

Həyət – yer

Hirsli - əsəbi

Hissə - pay

Hiylə - fırıldaq

İ

İbadət - stayiş

İcad – ixtira

İçkili – sərxoş

İdarə - ofis

İmza – qol

İnadkar – tərs

İntiqam – qisas

İraq – uzaq

İri – böyük

İsim – ad

İstedad – talant

İsti - qaynar

K

Kaha – mağara

Kanal – arx

Kasıb – yoxsul

Keçmiş – gecə

Kəhər – at

Kəmiyyət – miqdar

Kəşf – icad

Kəskin – şiddətli

Kiçik – balaca

Kir – çirk

Kıral – xan

Kobud – qaba

Kömək – yardım

Kopyuter -bilgisayar

Körpə - çağa

Külfət – ailə

Q

Qaçırtmaq – oğurlamaq

Qaçmaq - yüyürmək

Qalaq - yığın

Qamət  – boy-buxun

Qara - siyah

Qayış – kəmər

Qazanc – gəlir

Qəbir – məzar

Qəhrəman - igid

Qəlyan  – muşduq

Qəm – kədər

Qəribə -təəccüblü

Qətrə - damcı

Qıç – ayaq

Qıfıl – kilid

Qirafik – cədvəl

Qırmaq – sındırmaq

Qırmızı – al

Qısqac – kəlbətin

Qoca – ahıl

Qoçaq – igid

Qovun – yemiş

Qul – kölə

Qrup – briqada

L

Lay – qat

Lağ – istehza

Laxta – qatı

Leysan – sel

Leyaqətli – qabiliyyətli

Leş – cəmdək

Ləkə - kir

Ləpə - dalğa

Ləpir – iz

Lay -lay  – qat-qat

Ləc – düşmən

Lüt – çılpaq

Lüləli – bükülü

Lül – sərxoş

Lırt – boş

Lil – bata

 M

Maaş – məvacib

Mal - əmtəə

Maneə -  əngəl

Masa – stol

Matəm – yas

Məclis – şənlik

Məhsul – bar

Meil – həvəs

Məkan – yer

Məktəb - elm ocağı

Məsafə -ara

Millət – xalq

Mismar  - mıx

Mizan – tərəzi

Mizraq – nizə

Monitor – televizor

Mövqey – yer

Müdam – həmişə

Müdrik – aqil

Mühərlik – motor

Mükafat – sürpriz

Münasib – uyğun

Müqavilə - saziş

N

Nağıl – hekayə

Nahaq - əbəs

Namərd - xain

Naxoş – xəstə

Nəm – yaş

Nəzər – baxiş

Nəzir – sədəqə

Nimçə - boşqab

Növ – çeşit

Nur – ziya

Ö

Öküz – kəl

Ölçü – həcim

Ölü – mərhum

Öncül – qabaqcıl

Öyüd – nəsihət

O

Orden – medal

Orman – meşə

Orqan - əza

Ovsun – sehr

P

Pak – təmiz

Pik – zirvə

Pilot – təyyarəçi

Pis – yaman

Pis – yaman

Pudra – kirşan

Pullu – varlı

Pusqu – tələ

R

Rəftar – davranış

Rəhimsiz – zalım

Rəng – boya

Rəy – ideya

Rica  – xahiş

Ruh  – can

S

Sahib – yiyə

Sanitar – gigyenik

Satqın – xain

Səfil – avara

Sərgərdan –avara

Səs – səda

Səth – üst

Sənət - peşə

Sığıncaq  – yuva

Səhf – yanlış

Soba – peç

Son – axır

Sort – növ

Sığal –tumar

Stil - üslub

Sup – şorba

Sxem – plan

 Ş

Şan – şöhrət

Şaxta – ayaz

Şəkil – rəsm

Şən – şad

Şər – bəla

Şeytan – cin

Şikar - ov

Şimşək – ildırım

Şin – təkər

Şir –aslan

Şiş – qabarıq                                                                                                           

Şübhə - şəkk

T

Tamah – acgözlük

Təcrübə - sınaq

Tədarük  – ehtiyyat

Tək  – yalqız

Tək  – yeganə

Təməl  – bünövrə

Təmiz  – saf

Tərəf  – cinah

Tərəf - səmt

Tərk etmək  – atmaq

Tərlan  – şahin

Ticarət -  alver

Tikə - dilim

Tir – ox

Titrəmək - əsmək

Tullantı – zibil

U

Uca  – yüksək

Uçurum  – sıldırım

Uşaq  – övlad

Uzaq  – iraq

Uzaq  – kənar

Ü

Üslub  - tərz

Üz  – sifət

Ürək - qəlb

V

Varlı  – dövlətli

Veyil  – tənbəl

Vətən  – yurd

X

Xahiş – rica

Xalis - əsl

Xalq – millət

Xam – naşı

Xanım –qadın

Xəlvət – gizli

Xəndək – quyu

Xəritə -  atlas

Xəsis – qıymaz

Xəstə - naxoş

Xəyal – düşüncə

Ximis – xəsis

Xırda – narin

Y

Yara – zədə

Yaramaz – alçaq

Yarğan – dərə,çuxur

Yastı – alçaq,yumru

Yataq – çarpayı

Yavaş – asta

Yaz – bahar

Yemək – qida

Yemiş – qovun

Yeni – təzə

Yeşik-qutu

Yırtmaq – deşmək

Yüksək – uca

Z

Zaman – vaxt

Zay – xarab

Zəfər – qələbə

Zəhər – zəqqutun

Zəngin – bol

Zərif – incə

Zirək – diribaş

Zoğ – gövdə